Karbon Testi Neden Yapılır? Bir Zaman Yolculuğunun Hikâyesi Bazı sorular vardır ki onları sadece bilgiyle değil, kalbinle de anlaman gerekir. “Karbon testi neden yapılır?” sorusu da işte tam böyle bir sorudur. Çünkü bu sadece bilimsel bir analiz değil, geçmişle bugün arasındaki köprü, bir anlam arayışının sessiz ama güçlü bir yanıtıdır. Gel şimdi sana, bu testin ardındaki anlamı en iyi şekilde anlatan bir hikâye anlatayım. — Bir Başlangıç: Zamanın Tozlu Sayfaları Londra’da küçük bir müzede, yıllardır kimsenin fark etmediği bir kutu duruyordu. İçinde sararmış kumaş parçaları, kırık çömlekler ve kim olduğu bilinmeyen bir çocuğun kemiklerinden bir parça… İşte tam da burada,…
6 YorumKeyifli Kesitler Yazılar
Manda ve Himaye Nedir? “Manda” ve “himaye” kavramları, özellikle Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecinde önemli bir yer tutmuş, uluslararası ilişkilerde egemenlik, bağımsızlık ve dış müdahale meseleleriyle doğrudan bağlantılı iki terimdir. — Manda Nedir? Manda, Fransızca kökenli bir kelime olup, “görev” veya “yetki” anlamlarına gelir. Bir devletin, başka bir devlete, uluslararası bir kuruluşun gözetiminde, belirli bir süre için yönetim yetkisi devretmesi anlamına gelir. Bu sistem, Birinci Dünya Savaşı sonrasında, özellikle Milletler Cemiyeti tarafından, gelişmemiş veya savaş sonrası toparlanmaya çalışan bölgelere uygulanmıştır. Manda altındaki bölgeler, bağımsızlıklarına kavuşana kadar, mandater devletlerin yönetiminde kalırlardı. Örneğin, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşüyle birlikte, Suriye…
8 YorumKaranlık Oda Malzemeleri Nelerdir? Geleceğin Fotoğraf Atölyesine Bir Bakış Bazı teknolojiler vardır ki geçmişte doğar ama geleceğin şekillenmesinde söz sahibi olur. Karanlık oda da işte tam olarak böyle bir alan. Fotoğrafçılığın ilk adımlarını atan bu sihirli odalar, sadece nostaljik bir merak değil, aynı zamanda geleceğin görsel kültürünü şekillendirecek birer laboratuvar gibi. Gelin, hem bugünün hem de yarının fotoğraf dünyasında “karanlık oda malzemeleri”nin nasıl bir rol oynayabileceğine birlikte bakalım. Gelenekten Geleceğe: Karanlık Odanın Evrimi Karanlık oda, ilk bakışta eski usul bir teknik gibi görünebilir. Fakat aslında bugünün dijital sensör teknolojilerinin, yapay zeka ile desteklenen görüntü işleme sistemlerinin ve hatta artırılmış gerçekliğin…
2 Yorum“Hazır karides temizlenir mi?” sorusunu toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet merceğinden düşünmek Mutfağa girdiğimde ilk sorduğum sorulardan biri şu: Hazır karides temizlenir mi? Cevap yalnızca mutfak tekniğiyle ilgili değil; sofraya kimlerin oturduğu, gıdanın arkasındaki emek, ve birbirimizin hassasiyetlerini nasıl gözettiğimizle de ilgili. Bu yazıyı, konuya duyarlı ama neşesini de kaybetmeyen bir üslupla; herkesin deneyimini görünür kılmaya davet ederek açıyorum. Hazır karides temizlenir mi? Kısa cevap ve uzun hikâye Kısa cevap: Evet, çoğu zaman yeniden gözden geçirmek iyi fikirdir. “Hazır” etiketli karides; kabuğu soyulmuş, sırt damarı (ven) alınmış ve kuyruklu/kuyruksuz paketlenmiş olabilir. Ancak üreticiye, işleme tesisine ve hatta paketteki partiye…
Yorum BırakEn İyi Domates Hangi İlde Yetişir? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Merceğinden Bir Bakış Domates… Soframızın vazgeçilmezi, yazın en canlı rengi, salçadan salataya kadar her yemeğin sessiz kahramanı. “En iyi domates hangi ilde yetişir?” sorusu da belki size sadece tarım ve iklimle ilgili teknik bir mesele gibi görünebilir. Ama biraz daha yakından baktığımızda, bu sorunun ardında üretimden emeğe, toplumsal cinsiyet rollerinden sosyal adalete kadar uzanan derin bir hikâye var. Gelin, bu konuyu birlikte, hem bilimsel hem de insani bir mercekten değerlendirelim. — Toprağın Gücü: Türkiye’de Domatesin Kalbi Nerede Atar? Türkiye, iklim çeşitliliği ve toprak verimliliği sayesinde dünyanın en büyük domates…
Yorum BırakKısa cevap: “Bir kadın eli kaç cm?” sorusunun tek bir doğru cevabı yok. Ve iyi ki yok — çünkü bu sorunun kendisi sorunlu. Bir Kadın Eli Kaç cm? Yanlış Sorudan Doğan Yanlış Cevaplar “Bir kadın eli kaç cm?” diye sormak, tek bir rakam arayanlar için tatmin edici gelebilir; ama gerçek dünyada eller, bedenler, ihtiyaçlar tek bir kalıba sığmaz. Ben bu soruyu kusurlu buluyorum. Neden mi? Çünkü tek bir ölçü isteyip çeşitliliği görmezden gelir, ergonomiyi basitleştirir ve kadın bedenini yine standartlaştırmanın kolay yoluna kaçar. Bu yazı, “tek sayı fetişini” sarsmak ve tartışma başlatmak için yazıldı. Önce Soruyu Değiştirelim: “Hangi Ölçü?” “Kaç…
Yorum BırakBayburt Nereden Ayrıldı? Gümüşhane’den Kopuşun Gerçek Hikâyesi ve Bitmeyen Tartışma Kusura bakmayın ama “Bayburt nereden ayrıldı?” sorusu bence sadece bir bilgi yarışması sorusu değil; tam bir idari mühendislik turnikesi. Haritalarımıza bir çizgi daha ekleyip “oh, oldu” demekle olmuyor. Ayrılığın gerekçesi, sonuçları ve bugün yarattığı tartışmalar var. Bu yazı, “cesur soruları” sevenlere gelsin: Bayburt’un Gümüşhane’den ayrılıp il oluşu kime yaradı, kimin omzuna yük bindirdi, neyi çözdü, neyi kronikleştirdi? Kısa cevap: Bayburt, 21 Haziran 1989’da çıkarılan 3578 sayılı Kanun ile Gümüşhane’den ayrılarak il oldu. ([Vikipedi][1]) Kısa Cevap Uzun Hikâye: Ayrılık Sadece Bir Tarih Değil Evet, tarih net: 21.06.1989. 3578 sayılı yasa ile…
Yorum BırakBişi Ne Anlama Gelir? Felsefi Bir Yaklaşım “Bişi” kelimesi, günlük dilde sıkça duyduğumuz, anlamını hemen hemen herkesin bildiği ancak derinlemesine sorgulanmaya değer bir kavramdır. Bu basit kelimenin ardında, insanın varoluşunu, anlam arayışını ve bilgiye dair sahip olduğu algıları sorgulayan çok daha derin sorular barındırır. Peki, gerçekten “bişi” nedir? Anlamı neye dayanır ve bizim bu anlamı nasıl kavradığımızı biçimlendiren güçler nelerdir? Felsefi bir bakış açısıyla, “bişi”yi ele almak, epistemoloji, ontoloji ve etik gibi felsefi alanlarla anlamını sorgulamak oldukça ilginç bir düşünsel yolculuk sunar. Epistemolojik Bir Bakış: Bilgi ve Gerçeklik Epistemoloji, bilgi teorisiyle ilgilenir; bilgi nedir, nasıl edinilir ve doğruluğu nasıl belirlenir…
Yorum BırakBH Eğrisi: Kültürel Ritüellerin ve Toplumsal Yapıların Anatomisi Antropoloji dünyası, insanlığın evrimsel, kültürel ve toplumsal izlerini incelemek için bir dizi farklı aracı kullanır. Her kültür, bireylerin dünyayı algılama biçimlerine, topluluklarını organize etme yöntemlerine ve sosyal rollerini belirleme şekillerine dair eşsiz bir iz bırakır. Ancak bir antropolog olarak, bu çeşitliliği yalnızca bir gözlem değil, aynı zamanda bir çağrı olarak görürüm. Çünkü her kültür, insan olmanın ne demek olduğunu daha derinlemesine anlamamızı sağlayan bir pencere açar. Bu yazıda, bizleri kültürel bir yolculuğa çıkaracak ve farklı ritüellerin, sembollerin, topluluk yapılarının ve kimliklerin bir arada var olduğu bir kavramı ele alacağım: BH Eğrisi. BH…
Yorum Bırak3 Yemek Kaşığı Karabuğday Kaç Kalori? Küresel Sofralardan Yerel Tabaklara Uzanan Bir Yolculuk Bir besini tanımlamak bazen onu yalnızca rakamlarla ifade etmekten ibaret değildir. “3 yemek kaşığı karabuğday kaç kalori?” gibi basit görünen bir soru bile, aslında dünyadaki beslenme alışkanlıklarımızı, kültürel tercihlerimizi ve sağlığa bakış açımızı anlamak için eşsiz bir pencere açabilir. Bu yazıda hem o merak ettiğiniz sayıyı birlikte öğreneceğiz hem de bu sayının farklı toplumlarda nasıl bir anlam taşıyabileceğini keşfedeceğiz. Belki yazının sonunda siz de sofranızdaki üç kaşığın aslında ne kadar çok şey ifade ettiğini fark edeceksiniz. Küresel ve Yerel Bakış: Aynı Gıda, Farklı Hikâyeler Karabuğday, Japonya’da “soba”…
Yorum Bırak