Keyifli Kesitler Yazılar

Bayburt Nereden Ayrıldı? Gümüşhane’den Kopuşun Gerçek Hikâyesi ve Bitmeyen Tartışma Kusura bakmayın ama “Bayburt nereden ayrıldı?” sorusu bence sadece bir bilgi yarışması sorusu değil; tam bir idari mühendislik turnikesi. Haritalarımıza bir çizgi daha ekleyip “oh, oldu” demekle olmuyor. Ayrılığın gerekçesi, sonuçları ve bugün yarattığı tartışmalar var. Bu yazı, “cesur soruları” sevenlere gelsin: Bayburt’un Gümüşhane’den ayrılıp il oluşu kime yaradı, kimin omzuna yük bindirdi, neyi çözdü, neyi kronikleştirdi? Kısa cevap: Bayburt, 21 Haziran 1989’da çıkarılan 3578 sayılı Kanun ile Gümüşhane’den ayrılarak il oldu. ([Vikipedi][1]) Kısa Cevap Uzun Hikâye: Ayrılık Sadece Bir Tarih Değil Evet, tarih net: 21.06.1989. 3578 sayılı yasa ile…

Bişi Ne Anlama Gelir? Felsefi Bir Yaklaşım “Bişi” kelimesi, günlük dilde sıkça duyduğumuz, anlamını hemen hemen herkesin bildiği ancak derinlemesine sorgulanmaya değer bir kavramdır. Bu basit kelimenin ardında, insanın varoluşunu, anlam arayışını ve bilgiye dair sahip olduğu algıları sorgulayan çok daha derin sorular barındırır. Peki, gerçekten “bişi” nedir? Anlamı neye dayanır ve bizim bu anlamı nasıl kavradığımızı biçimlendiren güçler nelerdir? Felsefi bir bakış açısıyla, “bişi”yi ele almak, epistemoloji, ontoloji ve etik gibi felsefi alanlarla anlamını sorgulamak oldukça ilginç bir düşünsel yolculuk sunar. Epistemolojik Bir Bakış: Bilgi ve Gerçeklik Epistemoloji, bilgi teorisiyle ilgilenir; bilgi nedir, nasıl edinilir ve doğruluğu nasıl belirlenir…

BH Eğrisi: Kültürel Ritüellerin ve Toplumsal Yapıların Anatomisi Antropoloji dünyası, insanlığın evrimsel, kültürel ve toplumsal izlerini incelemek için bir dizi farklı aracı kullanır. Her kültür, bireylerin dünyayı algılama biçimlerine, topluluklarını organize etme yöntemlerine ve sosyal rollerini belirleme şekillerine dair eşsiz bir iz bırakır. Ancak bir antropolog olarak, bu çeşitliliği yalnızca bir gözlem değil, aynı zamanda bir çağrı olarak görürüm. Çünkü her kültür, insan olmanın ne demek olduğunu daha derinlemesine anlamamızı sağlayan bir pencere açar. Bu yazıda, bizleri kültürel bir yolculuğa çıkaracak ve farklı ritüellerin, sembollerin, topluluk yapılarının ve kimliklerin bir arada var olduğu bir kavramı ele alacağım: BH Eğrisi. BH…

3 Yemek Kaşığı Karabuğday Kaç Kalori? Küresel Sofralardan Yerel Tabaklara Uzanan Bir Yolculuk Bir besini tanımlamak bazen onu yalnızca rakamlarla ifade etmekten ibaret değildir. “3 yemek kaşığı karabuğday kaç kalori?” gibi basit görünen bir soru bile, aslında dünyadaki beslenme alışkanlıklarımızı, kültürel tercihlerimizi ve sağlığa bakış açımızı anlamak için eşsiz bir pencere açabilir. Bu yazıda hem o merak ettiğiniz sayıyı birlikte öğreneceğiz hem de bu sayının farklı toplumlarda nasıl bir anlam taşıyabileceğini keşfedeceğiz. Belki yazının sonunda siz de sofranızdaki üç kaşığın aslında ne kadar çok şey ifade ettiğini fark edeceksiniz. Küresel ve Yerel Bakış: Aynı Gıda, Farklı Hikâyeler Karabuğday, Japonya’da “soba”…

Kişniş Otu Neye İyi Gelir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin gücü, insan ruhunun derinliklerine işleyebilecek bir etkiye sahiptir. Bir kelimeyle hisler uyandırılabilir, bir cümleyle zamanın anlamı değiştirilebilir. Edebiyat, bu gücü kullanarak kelimelerle gerçeklikleri inşa eder, metinler aracılığıyla farklı dünyalar yaratır. Ancak bazen, kelimelerin gücünden çok, bir şeyin varlığına dair daha başka anlamlar taşır; bir ot, bir bitki, bir öğe, insanın hayatındaki rolünü tam olarak anlatamayacak kadar derindir. Kişniş otu, bu derin anlamları taşıyan ve insan sağlığıyla ilgili çeşitli faydalar barındıran bir bitkidir. Edebiyatın izinden giderek, kişnişin sağlığa olan katkılarını bir metin gibi çözümleyelim. Kişniş Otu: İnsan Vücudunun Kayıp Kısımlarını Dolduran…

Kelepçe Bileziklerde İşçilik Var mı? Psikolojinin Parlayan Yüzeyine Bir Bakış Giriş: Meraklı Bir Psikoloğun Not Defteri Bir psikolog olarak her gün, insanın görünenden fazlası olduğunu hatırlıyorum. Bir bakışta sıradan görünen bir nesne — bir kelepçe bilezik örneğin — bazen karmaşık bir duygusal dünyanın sembolüne dönüşür. Takı, yalnızca süs değildir; kimlik, statü ve bağ kurma arzusunun sessiz anlatıcısıdır. O hâlde şu basit görünen soruyu sormak anlamlıdır: “Kelepçe bileziklerde işçilik var mı?” Belki de sorunun kendisi, yalnız zanaatkârın değil, insan zihninin de işçiliğini ima eder. Çünkü her bilezik, hem bir el emeğinin hem de bir duygunun ürünüdür. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Algı, Dikkat…

İcra Kelimesi Ne Anlama Gelir? Toplumsal yaşamda kullandığımız kelimelerin sadece sözlük karşılıkları yoktur; aynı zamanda kültürümüzün, değerlerimizin ve sosyal ilişkilerimizin de birer aynasıdır. “İcra” kelimesi de bu bağlamda sıkça karşımıza çıkan, hem hukuki hem de gündelik hayatta farklı çağrışımlar yaratan bir kavramdır. Bu yazıda, icra kelimesinin anlamını toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet dinamikleriyle birlikte ele alarak düşünmeye davet eden bir perspektif sunmak istiyorum. İcra Kelimesinin Temel Anlamı İcra, en basit haliyle “yerine getirme, uygulama, gerçekleştirme” anlamına gelir. Türk hukuk sisteminde ise özellikle borcun ödenmemesi durumunda devreye giren bir süreç olarak bilinir. Yani “icra takibi” denildiğinde çoğunlukla borçlunun mal varlığının…

Yılmaz Tatoğlu Kimdir? Giriş, Küresel ve Yerel Yansımalarla Bir Profil Merhaba sevgili okur — bazen bir ismin ardında sıradan bir hayat değil, hem iş dünyasında hem toplumsal görevlerde güçlü izler bırakan bir karakter çıkar. Bugün birlikte “Yılmaz Tatoğlu” ismini mercek altına alacağız; hem biyografik detaylarıyla hem de bu ismin toplumda nasıl bir iz bıraktığıyla. Siz de düşüncelerinizi ekleyerek bu portreye katkıda bulunabilirsiniz. Basamak Basamak: Yılmaz Tatoğlu’nun Hayatı ve Kariyeri Erken Yıllar ve Eğitim Yılmaz Tatoğlu, 1939 yılında Antalya’da doğmuştur. ([Kanalet][1]) 1966’da İstanbul Teknik Üniversitesi’nden mezun olarak inşaat mühendisliği diplomasını almış ve iş yaşamına Devlet Su İşleri (DSİ) XIII. Bölge Müdürlüğü’nde…

Hendek Ne Demek? Tarihsel Bir Perspektiften Antropolojik Bir İnceleme Kültürlerin Çeşitliliğine Yolculuk: Hendek ve Anlamı Her kültür, kendisini ifade etmek ve yaşatmak için farklı yollar kullanır. Antropologlar olarak, insanlık tarihini anlamak için kültürlerin derinliklerine inmeyi, onların sembollerini, ritüellerini ve toplumsal yapılarını keşfetmeyi çok severiz. Bugün, bu keşif yolculuğuna bir adım atıyoruz. Başlığa bakınca belki aklınıza gelen ilk şey bir savaş veya savunma yapısı olabilir, ancak “hendek” kelimesi çok daha fazlasını ifade eder. Bu yazıda, hendek olgusunu tarihsel ve kültürel bağlamda ele alacak ve onun, topluluklar için nasıl bir kimlik ve anlam taşıdığını inceleyeceğiz. Hendek: Bir Fiziksel Yapıdan Çok Daha Fazlası…

Hekim Evinde Kimler Kalabilir? Felsefenin Üç Aynasında Bir Sorgulama Bir Filozofun Penceresinden Başlangıç İnsan, varoluşunun merkezine konforu, güveni ve anlamı yerleştirir. Hekim evi gibi bir mekân, sadece bir barınma yeri değil; etik, bilgi ve varlık alanlarının kesiştiği bir simgedir. Burada “kimler kalabilir?” sorusu, yalnızca idari bir düzenlemenin değil, aynı zamanda insanlık durumunun bir sorgulamasıdır. Çünkü “kalmak”, yalnızca bir mekânda bulunmak değil, o mekânla varoluşsal bir ilişki kurmaktır. Etik Perspektif: Hak ve Adalet Arasında Etik açıdan baktığımızda “hekim evinde kimler kalabilir?” sorusu, adalet ve liyakat ilkeleriyle ilişkilidir. Hekim evi, adından da anlaşılacağı üzere sağlık çalışanlarına adanmış bir alandır. Ancak burada şu…