Hamsili Pilav En Çok Hangi İlde Yapılır? Bir Sofra, İki Kalp, Bir Hikâye
Hikâyeleri sever misiniz? Ben, her kokunun, her yemeğin, her sofranın bir hikâyesi olduğuna inanırım. Bugün size Karadeniz’in kıyısında, bir mutfakta başlayan ve iki farklı dünyanın hamsili pilavda buluştuğu bir hikâyeyi anlatacağım. Belki bu satırları okurken siz de kendi mutfağınızdan bir anıyı hatırlarsınız.
—
Bir Akşamüstü: Denizin Kıyısında Başlayan Hikâye
Rüzgâr, Karadeniz’in tuzlu havasını mutfağa taşıyordu. Dışarıda dalgalar hırçın, içeride tencere kaynıyordu.
Emine, ellerini önlüğüne sildi ve “bugün hamsili pilav yapacağım” dedi. Yıllardır Trabzon’un bir köyünde yaşayan bu kadın, tarifi ölçüsüz ama yüreği dolu bir ustalıkla bilirdi.
O sırada içeri Ali girdi. Şehirden yeni dönmüştü, mühendis aklıyla her şeye planlı yaklaşan bir adamdı. “Anne,” dedi, “hamsili pilavı neden her zaman böyle yapıyorsun? Daha pratik bir yolu olmalı.”
Emine gülümsedi. “Evladım,” dedi, “hamsili pilavın pratik yolu olmaz. Onun yolu sabırdan, kokudan, sevgiden geçer.”
İşte o an, sadece mutfakta değil, kuşaklar arasında da bir köprü kuruluyordu.
—
Trabzon’un Sesi: Hamsili Pilavın Anavatanı
Evet, hamsili pilav en çok Trabzon’da yapılır.
Ama sadece “yapılır” değil; yaşanır, anlatılır, paylaşılır.
Trabzon mutfağında hamsi, bir balıktan çok daha fazlasıdır. O, mevsimin habercisidir. Denizin hediyesi, sofranın bereketidir.
Emine gibi pek çok Karadeniz kadını, hamsili pilavı yaparken aslında geçmişini anlatır. Her hamsiyi tek tek dizmek, bir hikâyeyi kelime kelime örmek gibidir. Pirincin içine konan kuşüzümü, çam fıstığı, soğan ve baharat; sadece lezzet değil, anı taşır.
Karadeniz’in diğer illerinde —özellikle Rize ve Giresun’da— de yapılır elbette ama Trabzon’unki başka olur. Çünkü burada hamsili pilav sadece bir yemek değil, bir kimliktir.
—
İki Farklı Dünya: Strateji ve Empati Aynı Sofrada
Ali, annesinin yaptığı pilavın kokusunu içine çektiğinde, planladığı “modern tarif” fikri bir anda anlamını yitirdi.
“Anne,” dedi, “belki bu tarifi ölçüyle yapmalı, oranlarını yazmalı, başkaları da öğrenmeli.”
Emine gülerek, “Senin aklın hep çözümde, benimki ise kokuda,” dedi. “Ama ikisi bir araya gelirse, gerçek lezzet o zaman olur.”
O anda mutfakta iki farklı bakış birleşti:
Ali’nin stratejik, çözüm odaklı aklı,
Emine’nin empatik, duygusal kalbi.
Hamsili pilavın özü de buydu zaten — akılla duygunun, denizle toprağın, gelenekle yeniliğin uyumu.
—
Bir Tencerenin İçinde Toplumsal Bir Hikâye
Emine hamsileri pirincin etrafına dizdi. “Bak oğlum,” dedi, “her biri yan yana durur. Kimse kimseyi ezmez. Hepsi birlikte pişer, birlikte lezzetlenir. Tıpkı insanlar gibi.”
Ali o anda anladı: Bu yemek, sadece bir yöreye değil, bir topluma ait bir semboldü.
Trabzon’un hamsili pilavı, dayanışmanın ve paylaşmanın simgesiydi. Kadınlar sofrada sevgiyi pişirir, erkekler stratejiyi getirir, çocuklar hikâyeyi büyütürdü.
Belki de bu yüzden her tabakta farklı bir hikâye gizlidir.
—
Denizin Üstünde Yükselen Koku: Geçmişten Geleceğe
Akşam olduğunda sofraya oturdular.
Emine, hamsili pilavın üzerindeki kızarmış hamsileri dikkatle kaldırdı, altındaki altın renkli pilavı gösterdi.
“Görüyor musun?” dedi. “Her şeyin altı zenginliktir ama üstü sade görünür. Hayat da öyle.”
Ali sessizce başını salladı. Belki o an ilk kez, bir yemeğin stratejiden çok duyguya dayandığını hissetti.
Hamsili pilav sadece midesini değil, ruhunu da doyurmuştu.
—
Sonuç: Hamsili Pilav Bir Şehirden Fazlasıdır
“Hamsili pilav en çok hangi ilde yapılır?” diye sorulduğunda, yanıt basittir: Trabzon.
Ama asıl mesele, sadece “nerede yapıldığı” değil, “nasıl yaşandığıdır.”
Trabzon’da hamsili pilav, bir annenin sevgisiyle, bir oğlun merakıyla, bir toplumun kültürüyle pişer.
Her tanesi bir hikâye taşır, her kokusu bir anıyı canlandırır.
—
Peki ya siz?
Sizin şehrinizde hamsili pilav nasıl yapılır?
Anneniz, dedeniz, belki komşunuz bu yemeği nasıl anlatırdı?
Yorumlarda kendi hikâyenizi paylaşın — çünkü her sofranın bir hikâyesi, her hamsinin bir sesi vardır.